BULAB

A bulab !

Bulab bwàà baakaak’,

Bulab bwììtut’,

Leel’ nabààkutààn.

Bùlab, a bùlab bwììtut’,

Bùlab cidiish baat;

Waakàdyok’,

Udyok’,

Nakushiishiy hanaafw’.

Udy cimin baat,

Ngand yoos’ nìì bibunj’,

Ku batòòk nìì ku bafulùl,

Bulab ucìdyaady;

Baat boos’ ubààbutùl,

Wiikuukut diib’ kaay’?

A bùlab bwììtut’,

Bùlab bùshììl baakaak’.

Nady bidyààj byàà selèj,

Nady bidyààj byàà minany’.

Bùlab!

A bùlab!

Uw’ umiimin nyèèt yàà mum.

Uw’ bùlab cimin bituutul;

Uminyìn baakaak’,

Waamìn bakùluuh’ nìì baan’,

Waamìn nìì balel’ bììtut’.

Naleeb neey’ nàkùkooyèsh,

Bùlab ubààkòòyèsh,

Ubààfìn tèng bikasàkàn,

Ubaakùshil makon’,

Nabààhon’,

Kèiì nady cihidy càà bituh’.

Bùlab nakudyèèt,

Naleeb neey’ nady mukùluuh’,

Nabààtal’, nady luvumby’ lwàà bituh’

Nady luvumby’ ludyaat bùlab.

Mukùluuh’ ìì uw’,

Tukutèèn uw’ bùlab,

Twiiyiiy tukushiy.

Tukushiy bwàà bàbààlelòbw,

Tukushiy bwàà bììyiiy’ kulelobw’;

Tukushiil biikùl,

Ni bààkiiy mu ngand.

A bùlab bwììtut’,

Udy bùlab bwàà bibììh byoos’;

Ubeebeel,

Ìì ngany’ ukubuubuk?

Nàyiil ook, bììhaahatanganok’,

Kukwààbw, bàkùùkushilanganok’,

Akwàh ibakwaacìlàngànok’ myeel’,

Nàyiil’ akwàh, kùvùùvum mat’.

Baat bàyàày lubil bwàà kasokotobw’,

Bakwààbw bàtààtahik,

Bakwààbw bàhòòhon bàfw,

Bakwààbw naabw’ bàsàmbuk bày!

Ìì myand’ kaay’ a bùlab?

Bùlab udy muhyààn,

Byaab byoos’ tèng diivit’!

Kakwììsh kwàà kwiihwèèjel;

Kakwììsh kùdy kwàà mulòw.

Talàl, Talàl a bùlab!

Talàl ùshìkik’ baat biwààh,

Talàl baat bììbak cibunj’,

Talàl baan’ bàlong’ tùlaas’,

Talàlààk es’ ngand’ ajuuk’.

Càà biin’-biin’,

Baat bàbààkùbiihìsh;

Leelòòw kìì udy bwàà bimvy’,

Kìì udy bwàà biin makòs.

Bùlab caak baat,

Ukààdy bwàà bàzùùzuhangan,

Biin diis’ nìì bàà byaal bileeh,

Bùlab ubààbiih’,

A bùlab bwàà baa taat’!

Baat bàbààyeel’,

Bùlab, udy mutàlok’!

Uw’ udy nìì byoos’,

Bùlab iitùlèèj byoos’,

Bùlab iitwààkìsh byoos’,

Baat bàshìkat’ talal,

Bàkòngan’, bàlek’ kufwììl bììt,

Muut woos’ àhet’ cìndiy’ cimulamin.

Udy nìì bihàk nìì dyeey’,

Bùlab mukùluuh’ àà baat.

Iitwààkìsh byoos’,

Uw’ mushèèt àà bilengèl.

Byàà bibììh byoos’ wìmbaash’,

Bìjìmban’ kùbiiyileby’

Wììbìful mund mwììbuh’,

Bwaal byààkàhatukil baat.

Uw’ udy mutàlok baat,

Baat bàà bisèb byoos’,

Nìì bàtùùtumb nìì bàyèèyeel’,

Kakwììsh ukuyaay lubil.

Bàdy nìì myuul’ yitàl haash’,

Bàdy nìì makàs màdyaat’ haash’,

Bàdyààdy biwùhààhatul’,

Bànwààn biwùhààhatul.

A bùlab, ìì uw’ mukùluuh’ àà baat.

(Jean Claude Willy KUUT SAMAWAW, Kuleeb kwàà baat nìì tooy, Editions Nouveaux Elans 2022, pp 15-18)

KAAN’ KAA NZÒÒL

A mààm talààk,

Banèn batùùl,

Bàkwaat mum’ òòw,

Bàzuh’ bakwààbw.

Nadil niitèèl,

Yùmvwaany’ a mààm,

Ìì mum’ mwaanèèb,

Mu byaal’ byaa bàà hat’,

Bàà luukis’ nìì lufw’.

A mààm iiyààk,

Kùnook’ diikèng,

Kùdy muut wiinòòw,

Mukàt kuuyòòny.

Maam’ òòw talààk,

Taat’ òòw wùùkwèèt,

Ùyàày naany’ hakwààbw

Ùyàày kaayòòny.

Mahwaah’ mulàm,

Muusììk mikòn,

Yoow’ numb diiyèèdy,

Nakaam luhànd,

Kùdy biin bukìsh,

Nalong diikànd,

Kayeel kahìt.

Iilànd a mààm,

Kùnook’ nabààfw,

Mu byaal’ bihyààn,

Bìzùùzuh’ bakwèèt,

Kabìy kwiijòòj,

Mu ngand’ wiinòòw.

Iiyààk a mààm,

Sanàt biinààb,

Bààlek’ niisòòl,

Nàtaan’ bakwèèt,

Kuwùdy kwiinààk.

A mààm iilànd,

Kùnook’ nabàày,

Mikòn bakwààt,

Bààshiil’ mut’ òòw,

Kii bwaal niisànz.

Hawaay’ nabààfw,

Mubùl luhànd,

Mu byaal’ binèèb,

Bibùl biwààh.

A maam iilànd,

Vulùk taat’ òòw,

Ìì wuzuhìl bakwèèt,

Nìì keel’ muu shìng,

Leelòòw a mààm,

Namòn makèng.

A mààm talààk,

Sanàt taat’ òòw,

Àlek’ kukwààt,

Tùyang’ kucààsh,

Nìì kuluul anwàày,

Ìì kudy bakwèèt.

Nàlond’ bakwèèt

Tùhung’ cikòng,

Nìì toony tukwààbw,

Bwàà ngand’ wiinòòw.

Nady kaan’ kaa nzòòl,

Nalond bakwèèt,

Tukaam bidyààj,

Mu baat batùùl.

Nady kaan’ kaa nzòòl,

Kabùl diikànd,

Bwàà kulwiish taat’ òòw,

Waa micìm yibììh,

Mulèk bakwèèt,

Bwàà kulong cikòng.

Nady kaan’ kaa nzòòl,

Kabùl diikànd,

Bwàà kulwiish maam’ òòw,

Waa mwanz muhyààn,

Nìì keel’ katùùl.

(Jean Claude Willy KUUT SAMAWAW, Kuleeb kwàà baat nìì tooy, Editions Nouveaux Elans 2022, pp 93-95)